Rejestr służący przejrzystości
Bruksela. W dniu 23 czerwca br. Komisja Europejska wspólnie z Parlamentem Europejskim uruchomiła nowy rejestr służący przejrzystości (Transparency Register), mający zastąpić ten utworzony przez Komisję Europejską w 2008 roku i Parlament Europejski w 1996 roku.
Utworzeniu nowego rejestru przyświecało dążenie do zwiększenia transparentności procesu decyzyjnego, informuje Komisja Europejska w wydanym przy tej okazji komunikacie prasowym.
Jak czytamy w opublikowanym oświadczeniu, nowy rejestr „zawiera więcej niż kiedykolwiek informacji na temat podmiotów zainteresowanych wywarciem wpływu na politykę europejską”. Jego zawartość została bowiem znacznie rozszerzona. Dotychczas rejestr przeznaczony był dla podmiotów z tradycyjnego kręgu lobbystów, takich jak firmy prawnicze, organizacje pozarządowe, czy grupy ekspertów. Obecnie służy różnego rodzaju organizacjom i osobom prowadzącym działalność, mającą na celu bezpośrednie lub pośrednie wpływanie na kształtowanie lub implementację polityki i procesu decyzyjnego instytucji Unii Europejskiej.
Rejestrujące się podmioty, zgodnie z nowymi zasadami, będą zobowiązane również do podania bardziej szczegółowych informacji, w tym takich jak liczba osób zaangażowanych w ramach podmiotu w działalność lobbingową, obszary podejmowanej aktywności, propozycje i wnioski prawodawcze, a także informacje finansowe.
Podmioty zarejestrowane zobowiązane są także do wyrażenia zgody na upublicznienie wszelkich informacji podanych w procesie rejestracji, jak również m.in. do przestrzegania wspólnego kodeksu postępowania. Określono w nim takie zasady, jak np. obowiązek podawania danych identyfikujących dany podmiot, w tym nazwy bądź nazwiska oraz danych identyfikujących podmiot, na rzecz lub w imieniu którego podejmują działania. Ponadto w kodeksie postępowania zakazano pozyskiwania, bądź podejmowania prób pozyskania informacji w sposób nieuczciwy, bądź poprzez inne niewłaściwe postępowanie. Opracowano także mechanizm składania skarg, a także środków dostępnych w przypadku stwierdzenia złamania postanowień kodeksu postępowania. W tym zakresie, w zależności od przewinienia, przewidziano dokonanie pisemnej adnotacji, czasowe zawieszenie podmiotu, usunięcie z rejestru na okres roku oraz usunięcie podmiotu z rejestru na okres dwóch lat.
Swoją rolę przy tworzeniu rejestru podkreśliła także Transparency International (TI). Przy okazji publikacji dorocznego raportu z działalności organizacji za rok 2010 autorzy opracowania zwrócili uwagę na liczne działania na rzecz wzmocnienia walki z korupcją na poziomie prowadzonej przez Unię Europejską polityki, podejmowane przez oddział TI z siedzibą w Brukseli. Szefowa oddziału Jana Mittermaier przyznała, że „Transparency International z zadowoleniem przyjmuje rejestr służący przejrzystości jako kolejny właściwy krok na rzecz przejrzystości i zachęca Komisję Europejską i Parlament Europejski do dalszych podobnych działań. (…) Jednakże przyniesie on zamierzone skutki jedynie wtedy, gdy będzie stosowany odpowiednio i z poszanowaniem związanego z nim kodeksu postępowania. (…)”.
Swoją opinię na temat nowego rejestru wyrazili także m.in. wiceprzewodnicząca Parlamentu Europejskiego Diana Wallis oraz Wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Maroš Šefčovič. „Mam poczucie, że wreszcie osiągnęliśmy cel, który nasza grupa robocza postawiła sobie kilka lat temu. Dziś, wraz z uruchomieniem wspólnego dla Komisji i Parlamentu rejestru dla przedstawicieli grup interesów, mam nadzieję, że nadal będziemy działać na rzecz wprowadzenia jeszcze trwalszej kultury przejrzystości w Brukseli”, powiedziała Wallis.
Šefčovič zaś stwierdził, że „To dobra wiadomość dla przejrzystości procesów decyzyjnych w Europie. Wszystkie organizacje: stowarzyszenia handlowe i zawodowe, organizacje pozarządowe, grupy ekspertów lub inne podmioty, które nie mają nic do ukrycia, będą figurowały w rejestrze i udostępnią wszystkim zainteresowanym oraz instytucjom informacje na temat swoich działań. Z kolei wszystkie podmioty niezarejestrowane będą musiały odpowiedzieć na pytanie, dlaczego nie poddają się przejrzystości (…)”
Źródła:
http://europa.eu/transparency-register/index_en.htm
http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=IP/11/773&format=HTML&aged=0&language=EN&guiLanguage=en
http://www.transparency.org/news_room/in_focus/2011/annual_report_2010
Porozumienie Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej ws. utworzenia rejestru przejrzystości (Agreement between the European Parliament and the European Commission on the establishment of a transparency register) – wersja w jęz. ang.