Antykorupcja Witamy na edukacyjnym portalu o antykorupcji
prowadzonym przez Centralne Biuro Antykorupcyjne! Pożyczka na niepodległość - Aktualności -

Zachód Europy ogarnął filhellenizm ujawniający się m.in. w postaci komitetów wspierających i promujących greckich rewolucjonistów. W roku 1823 w Wielkiej Brytanii utworzono Philhellenic Committee of London, który był pośrednikiem między powstańcami, a przedstawicielami brytyjskiego rządu. Związki te polegały niemal wyłącznie na przyznawaniu pożyczek.

Od pierwszego dnia urzędowania rząd grecki potrzebował pieniędzy. Podatki, cła i pomoc z zagranicy – wszystko to było kroplą w morzu potrzeb dla kraju w stanie wojny. Stąd, w styczniu 1824 r., greccy posłowie Andreas Louriotis i Ioannis Orlandos udali się do sympatyzującej z Grecją Wielkiej Brytanii i podpisali z bankierami Loughmanem i O'Brienem umowę pożyczkową na kwotę 800 tys. funtów szterlingów, z czego, jak się później okazało, jedynie 280 tysięcy trafiło w ręce Greków. Resztę stanowił zysk banku. Grecy wynegocjowali, co prawda, dosyć dobre warunki pożyczki (oprocentowanie na poziomie 8,5 procent), ale przy pożyczce tego rzędu, nadal stanowiło to ogromne obciążenie. Co więcej, okazało się, że pożyczka przeznaczona została nie tylko na doposażeniu wojska, jej celem głównym było wyeliminowaniu przeciwników politycznych.

Przywódcy wykorzystywali ją na kupowanie lojalności dowódców. Przykładem może tu być porucznik Gouras, którego przekupiono, by opuścił greckiego bohatera narodowego Odysseasa Androutsosa i został dowodzącym Atenami. Gouras zasłynął nie tylko tym, że stał się bogatym człowiekiem, jeszcze bardziej wsławił się swoim okrucieństwem.

W 1825 r. „The Times” był bardzo krytyczny wobec brytyjskich finansistów, chcących „zainwestować pieniądze w najbardziej dochodowe biznesy, nie bacząc na otaczające te interesy okoliczności”. Sceptycznie odnosił się do członków Philhellenic Committee – Bowringa, Hume'a i Ellisa, z których każdy otrzymał olbrzymie wynagrodzenie za pośredniczenie w pożyczkach. „The Times” nazywał ich – wprost – aferzystami. W Wielkiej Brytanii po serii artykułów w „Westminister  Review”, w których zarzucono Brytyjczykom rozrzutność, a Grekom złe wydatkowanie otrzymanych funduszy, pojawiły się objawy paniki wśród inwestorów, którzy następnie utworzyli komitet ds. zbadania, w jaki sposób rząd wydawał pieniądze przeznaczone dla walczących o niepodległość Greków.

Komitet uznał, że sposób był co najmniej ekstrawagancki, zarówno po stronie Greków, jak i Philhellenic Committee w Londynie.

29 października 1834 r. Sąd Kontroli wezwał Orlandosa i Louriotisa, uznając ich odpowiedzialnych za sprzeniewierzenie pieniędzy, do zapłacenia odszkodowania w wysokości 29 tys. funtów. Obaj panowie zastosowali się do decyzji brytyjskiego sądu, a w 1839 r. ukazał się obszerny raport o sposobie i skutkach wywiązywania się przez nich z nałożonych obowiązków.

Dopiero w 1878 r., kiedy premierem został Charilaos Trikoupis, Grecja wysłała do Wielkiej Brytanii George'a Gennadiosa, w celu negocjacji spłaty olbrzymiego zadłużenia, co w końcu położyło kres wzajemnym oskarżeniom.

*filhellenizm – w najszerszym znaczeniu jest postawą wyrażającą sympatię wobec Grecji i Greków [w: wikipedia.org]

Źródła: historia.org.pl; fhw.gr; members.fortunecity.com; Scandals in past and contemporary politics, Autor John Garrard, James Newell

Opublikowano w dniu 29.10.2019 r.

przez Wydział Informacji i Edukacji Antykorupcyjnej GSz CBA