Samorządowa służba cywilna. O potrzebie normatywnej gwarancji profesjonalizmu pracowników urzędów samorządowych
Artykuł autorstwa Tomasza Mordla, profesora w Wyższej Szkole Administracji Publicznej w Łodzi, ukazał się w czasopiśmie Służba Cywilna nr 9 z jesieni/zimy 2004/2005. Autor wychodzi od międzynarodowych dokumentów określających status prawny pracowników urzędów samorządowych w dziedzinie ich zatrudniania i awansowania, wnoszących w tej dziedzinie pewną dozę standaryzacji.
Prawnie jest on niejednoznaczny ze względu na nieprecyzyjność w tej kwestii obowiązujących ustaw o pracownikach samorządowych, o służbie cywilnej oraz ustaw wprowadzających samorząd powiatowy i wojewódzki. Ma to swoje konsekwencje w braku normatywnej gwarancji profesjonalizmu kadry urzędniczej wyznaczających pewien standard.
Wspomniana ustawa o pracownikach samorządowych zawiera liczne luki, które prowadzą do słabego merytorycznego przygotowania kadry pracowniczej, a w rezultacie do poważnego odsetka uchyleń decyzji przez Samorządowe Kolegia Odwoławcze. Brak jest zapisów o obowiązku odbycia służby przygotowawczej, stażu pracy na stanowiska merytoryczne czy o nieograniczoności naboru na dane stanowiska w trybie konkursowym. Prowadzić to może do podejmowania decyzji o zatrudnieniu na podstawie kryteriów pozamerytorycznych, tj. polityczna przynależność, a nie kompetencji.
Inną formą zabezpieczenia się przed zatrudnieniem niekompetentnej kadry na stanowiska samorządowe jest odpowiedni tryb awansowania. Brak jest jednak odpowiednich zapisów także w tej materii. Nie funkcjonuje stały system ocen pracy (za wyjątkiem pracowników mianowanych), a co za tym idzie brak jest impulsu do podnoszenia kwalifikacji zawodowych pracowników.