OECD nt. zwalczania zagranicznej korupcji w Polsce
Polskie przepisy odnoszące się do zwalczania zagranicznej korupcji są niewystarczające – tak konstatuje grupa robocza ds. korupcji Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju w raporcie dotyczącym Polski.
Dokument poświęcony jest ocenie postępów w implementacji postanowień Konwencji OECD o zwalczaniu przekupstwa zagranicznych funkcjonariuszy publicznych w międzynarodowych transakcjach handlowych.
Od wejścia w życie konwencji przed ponad 12 laty w Polsce nie było żadnego przypadku pociągnięcia do odpowiedzialności karnej osoby prawnej lub fizycznej za korumpowanie zagranicznych urzędników. Fakt ten o tyle budzi zdziwienie autorów raportu, że przez ten czas gospodarka polska bardzo się rozwinęła, a kraj doświadczył znaczącego wzrostu eksportu, co nie mogło pozostać bez wpływu na stopień ryzyka korupcyjnego i pokusę posłużenia się przekupstwem w działalności gospodarczej za granicą.
Ponieważ wspomniane ryzyko, w związku z dalszym rozwojem polskiej gospodarki, w perspektywie kolejnych lat może dalej rosnąc oraz biorąc pod uwagę analizę krajowego systemu prawnego, w raporcie sformułowano szereg rekomendacji:
- Przede wszystkim zarekomendowano zniesienie klauzuli niekaralności (dot. sprawców korupcji, którzy przed jej wykryciem poinformują o tym organy ścigania) w stosunku do przekupstwa zagranicznych funkcjonariuszy publicznych.
- Zwrócono uwagę na potrzebę zmiany przepisów, które mówią o konieczności uprzedniego zakończenia postępowania korupcyjnego prowadzonego przeciwko pracownikowi przedsiębiorstwa, zanim za korupcję zagraniczną będzie można pociągnąć do odpowiedzialności podejrzany podmiot gospodarczy. Obecne rozwiązania stwarzają ryzyko uniknięcia przez przedsiębiorstwo odpowiedzialności w przypadku przewlekłości postępowania względem pracownika lub opuszczenia przez niego kraju, co blokuje wszczęcie działań wobec niego, a w konsekwencji wobec przedsiębiorstwa.
- Zauważono potrzebę wprowadzenia do polskiego porządku prawnego gwarancji pomocy i ochrony dla demaskatorów ujawniających przypadki korupcji oraz zapisania explicite zakazu odliczania środków przeznaczonych na korupcję od podatku.
- Nikła skuteczność polskich organów w ściganiu zagranicznej korupcji sprawiła, że w raporcie uwzględniono potrzebę odpowiedniego przeszkolenia pracowników odpowiedzialnych instytucji do prowadzenia niejednokrotnie bardzo skomplikowanych spraw. Wiązać się to powinno ze stworzeniem strategii zwalczania transgranicznej przestępczości korupcyjnej.
- Zaproponowano także podjęcie działań uświadamiających i propagujących problematykę antykorupcyjną w społeczeństwie oraz w środowisku przedsiębiorców.
W raporcie poza rekomendacjami zmian, zawarto również pochwalę dla polskich organów za chęć i wolę współpracy z zagranicznymi instytucjami przy okazji prowadzonych przez nich spraw.
Źródło: www.oecd.org
